https://mickelmoen.blogspot.com/2023/01 ... kdoek.html
Nu loop ik ook al geruime tijd met het plan rond om ook de alweer 11 jaar oude hefdaksjaal te vervangen. Daarvoor een aantal redenen. Wij gebruiken de sjaal redelijk veel en deze slijt dus en vraagt zo nu en dan om reparatie. Het materiaal destijds gebruikt is prima voor het doel, maar minder chique. Past ook niet zo bij de Silverscreens cabine-isolatie en de zelfgemaakte zijluifels.
https://mickelmoen.blogspot.com/2011/11 ... sjaal.html
https://mickelmoen.blogspot.com/2011/10/zijluifel.html
https://mickelmoen.blogspot.com/2011/11 ... creen.html
Hefdaksjaal 1.0
Het doek van de zijluifels lijkt erg op dat van de Silverscreens. Dus had ik ook al weer een paar jaar geleden identieke stof gekocht voor een nieuwe hefdaksjaal. Het was er echter niet van gekomen, om deze te maken.
Nu er een nieuw hefdakdoek op zit, blijft er een oud doek over. Ik ben niet van het zomaar weggooien, dus met het rijpen van de plannen voor een nieuw doek is ook het idee geboren om met het oude doek een nieuwe sjaal te maken. Daarmee heb je een perfecte mal.
Stap 1. Slopen oude doek.
Dat klinkt nogal rigoureus. Wat ik gedaan heb is al het overbodige materiaal verwijderen. De dakpees, baleinen, ritsen, beschermingsstukjes en de afdichtingsflappen van de raampjes die weer gebruikt worden. In deze versie wil ik namelijk de zijraampjes terug laten komen. Verder het doek in 3 stukken verdeeld. Het voorpand en twee zijpanden. Alles met een tornmesje wat eigenlijk best snel ging. Hier het voorpand.
Stap 2. Naaimachine-avonturen.
Ik was bijna klaar met de reparaties, toen de ook al weer bijna 40 jaar oude Husqvarna er mee stopte. Een plof en rook. Dit keer was het niet een ontstoringscondensator, maar een condensator in het motortje. Ik kon een restantje er nog uit krijgen, maar de behuizing van het motortje is geperst. Niet makkelijk zelf te repareren. Tja dan ga je kijken naar een nieuwe machine, die ook geschikt is voor het wat zwaardere werk. Zoiets heeft bij ons nogal wat voeten in aarde. Vaak best wel een zoektocht, want voor ons zal dat de laatste zijn. En zoveel wordt bij ons nu ook niet meer genaaid. Lastig dus. Ik had echter niet zoveel zin, om veel tijd aan dit proces te besteden, ik wilde immers verder. Tot ik bedacht, dat we ergens op zolder nog een oude machine moesten hebben staan. En ja. Achter een hoop spullen, een oude handaangedreven Gritzner machine nog van de beppe van mijn vrouw. En ….. een elektrische Phaff van haar moeder. Wat maakten ze vroeger toch mooi degelijk spul. Eerst maar eens met de Phaff aan de gang. Het motortje deed het nog. De machine heeft een uitwendig motortje met een v-snaartje voor de aandrijving. Bij de eerste poging liep de pulley op het asje eraf. Er was een stukje afgebrokkeld en zat daarom niet meer klem op het asje. Echt weer zo’n kleinigheidje waardoor het niet werkt. En tja de machine bleek bij nadere controle gemaakt in 1968. Kunnen we dat zelf ook oplossen? Na veel pogingen, lukte dit met een schroefje een plastic huisje en een slagenklem. En warempel hij deed het, maar wat liep de machine zwaar. Eerst maar eens wat olie. Gelukkig is alles goed te bereiken. Zonder ingewikkeld geschroef zijn de bewegende delen goed te bereiken. Zowel van onderen, van boven, als van de zijkant. De drupjes olie bleek onvoldoende. YouTube bood de oplossing. Na al die jaren verhardt en verdikt de olie. WD40 bleek de oplossing. Niet om te smeren, maar wel om alles los te maken. Na een uurtje inweken, schoonmaken en nieuwe olie draaide alles weer naar behoren. Wat een verschil. Hij snort lekker zei mijn vrouw. Eigenlijk mooier dan de Husqvarna, die nogal zenuwachtig werkt.
Het heeft me een hele dag gekost, maar ik had weer een naaimachine voor het beoogde doel. Simpele rechte steken in tentstof.
Stap 3. Kleine reparaties en het aanbrengen van een laag fiberfill.
Het doek was op een paar plaatsen beschadigd, dus deze met verwijderde lapjes gerepareerd. Waar nodig nieuwe zoompjes gemaakt. Hierna de afdichting van het voorraam vastgenaaid. De rits had ik immers verwijderd en dit raam gaan we niet meer gebruiken.
Hierna fiberfill aangebracht. Fiberfill is licht maar volumeverhogend , waarmee je de isolatiewaarde behoorlijk opkrikt. Dit naait lastig, dus met restje stof bovenop dit aan het oude doek genaaid.
Op een paar plaatsen tunneltjes gemaakt. In de tunneltjes stukken van de verwijderde dakpees gebruikt. Dit om het doek meer stevigheid in de hoogte te geven.
In het plaatje hieronder komen ze nog aan de zijkanten en uiteindelijk de middelste nog tot voorbij het ventilatiegaasje verlengd.
Stap 4. Het aanbrengen van het binnendoek.
Dit is dus de laag die tegen het hefdak aankomt. Nieuw doek dus. Het mooie van dit metaalachtige doek is, dat het door te ritsen ( een soort gleufje maken) met een potlood het heel makkelijk vouwt op die lijn. Voor een enkele zoom hoef je dan ook niet te spelden. De grootste uitdaging waren nog de raampjes. Het ene raampje had al plastic. Het andere een muggengaas waar ik raamplastic overheen genaaid heb.
Het ziet er nogal “wobbelig uit”, maar dat is ook de bedoeling. Door het fiberfill bouw je luchtcompartimenten. Super strak naaien, is daarmee wel lastig.
Het binnenkantdoek heb ik om het oude doek geslagen en dat betekent, dat dat wel overwegend gespeld moest worden.
Om er weer een geheel van te maken heb ik gekozen voor 5cm breed klittenband.
Stap 5. Het aanbrengen van het buitendoek.
Hierna was het buitendoek aan de beurt. Dit is qua werkproces vrijwel identiek, met dien verstande, dat de randen nu eerst gezoomd zijn en daarna op binnendoek+fiberfill+oude-doek genaaid zijn. Door de laatste steek naast de zoomsteek te zetten, krijg je het idee van de dubbele tentsteek. (Maar dat is het dus niet)
Ook hier waren de raampjes weer de grootste uitdaging. Wat ik van het binnendoek geleerd heb, is dat je hierbij beter in het midden van de steeklijn kunt beginnen. De stof schuift wat vooruit. Aan het begin is dit geen probleem, maar hoe verder je komt, hoe lastiger dit wordt. In de foto de drie delen van het proces.
De ronding heb ik enkel gelaten en de rechte lijn weer met een dubbele steek.
Stap 6. De eerste passing en de achterkant.
Ik heb er voor gekozen, om ook de achterkant te isoleren. Iets wat ik bij sjaal 1.0 niet heb gedaan. Echter hier zit in het oude doek ook een achterkant waarbij het hele doek weer met een klittenband sluiting bij elkaar komt. Het leek mij wel aardig om dat te gebruiken, maar tevens het strak spannen met een spin van sjaal 1.0 toe te passen. Daarvoor halverwege het proces de achterste deeltjes op de hoeken verwijderd. Daar zou toch ook iets verlengd moeten worden omdat dat doek een grotere omtrek heeft dan het oorspronkelijke. Aan de voorkant had ik dat op de hoeken opgelost met de klittenband bevestiging. Aan de achterkant heb ik de zijpanden verlengd, verstevigd en er vervolgens nestelringen in aangebracht.
Hierna de eerste passing. Dat is best wel spannend. Hoe valt het? Ik had al bedacht, dat ik aan de voorkant een constructie met oogbouten in het dak wilde maken, zodat het opzetten makkelijker is, doordat je het doek als het dak een stukje omhoog staat met karabijnhaakjes in het dak hangt. Waarna bij het geheel openen van het dak het doek meegetrokken wordt. Dan staat het dus niet, zoals bij 1.0, maar hangt het.
Ik kwam er bij de passing achter, dat dit aan de zijkanten nog een keer extra nodig was. Tenslotte kon ik de juiste hoek bepalen voor het aanzetten van de achterkant stukjes.
Stap 7. Tweede passing en aanbrengen oogbouten.
Bij de tweede passing was het aanbrengen van de oogbouten een fluitje van een cent. Het doek blijft, een keer rond de bus redelijk staan, maar voor het aanbrengen is dan wel een trap nodig. Dus met het dak omhoog uitmeten, waar de karabijnhaken uitkomen en hier een gaatje in het dak voor de 6mm RVS oogbout. Aan de bovenkant een beetje kit, ringetje erop, moertje aandraaien, rest eraf flexen en een zwart dopje erop. En dan is er daar het uur-U. Hoe past het en werkt het zoals bedacht?
Bijhefdaksjaal 1.0 breng ik de sjaal aan, als het hele dak openstaat. Met mijn lengte lukt dat, maar het is wel een dingetje en er moet niet te veel wind staan.
Bij deze sjaal is de werkvolgorde als volgt.
1. Het hefdak zover openen (+/- 1/4) dat je bij de middelste oogbouten kunt. Ik kan daarbij vanaf de grond.
2. De sjaal met het midden op de motorkap leggen en daarna de karabijnhaken op de hoeken vastmaken aan de oogbouten. Ik kan daar goed bij, staand in de instapbak portieren.
3. De zijkanten zover achter de gasveren langshalen, dat de middelste karabijnhaken bevestigd kunnen worden.
4. Hierna kan het dak omhoog. De sjaal wordt dan mee omhooggetrokken.
5. Hierna de rest van de zijkanten naar achteren brengen en met de klittenbandsluiting sluiten. Hierna kan nog de spin aangebracht worden. Deze trekt alles wat strakker.
Conclusie. Is het naar het zin?
Ik had het iets strakker verwacht. Met name aan de voorkant bij de klittenband aanhechting. Dat wringt nog wat. Het doek volgt niet helemaal de ronding. Nu zal het ook nog een beetje zetten bij gebruik. Klittenband wordt na verloop van tijd ook wat soepeler. Dat geldt overigens ook voor het nieuwe hefdakdoek. Het is eerst nog wat stug en moet zich nog wat zetten, voordat het gelijk overal strak staat.
Voor nu ben ik tevreden. Zo eerst maar eens een jaartje gebruiken. Aanpassen kan altijd nog.
Ik ben blij met de twee raampjes. Geeft toch meer licht in de bus en dat is wel prettig in het seizoen, dat we de sjaal het meest zullen gebruiken.
Isolatie is prima. Er stond vandaag een stevige frisse wind, maar alles is goed dicht en het voelde goed.
In hoeverre de bus hiermee winterharder geworden is, kan ik moeilijk beoordelen. De sjaal sluit meer af dan nr 1.0, maar daarmee konden we het ook al prima warm houden met onze verwarming.
De samenstelling is een compromis. Je kunt meer lagen aanbrengen, voor een betere isolatie, maar dan wordt alles ook weer dikker en de rol weer groter om mee te nemen.
Tot slot blijkt de sjaal in totaal zelfs nog iets dunner dan de 1.0. Ofwel hij is iets compacter op te rollen. Daarmee past hij in dezelfde foudraal en daarmee ook op het vertrouwde plekje in de bus.